การผลิตปทุมมาและกระเจียว
……….ปทุมมาและกระเจียว (Curcuma spp.) เป็นพืชในวงศ์ขิง (Zingiberaceae) สกุลขมิ้น ซึ่งคนไทยรู้จักกันมาอย่างยาวนาน โดยเป็นพืชสมุนไพรที่สามารถนำมาบริโภคได้ มีการใช้ประโยชน์ด้านอาหารและยาอย่างแพร่หลาย อาทิ ช่วยบรรเทาอาการท้องอืด และช่วยขับลมได้ดี โดยสามารถใช้เหง้าหรือรากของดอกกระเจียวมาบดให้ละเอียดแล้วคั้นเอาน้ำมาดื่ม
………การผลิตปทุมมาและกระเจียว ในราชอาณาจักรไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ประโยชน์ในรูปแบบไม้ตัดดอก ไม้กระถาง ไม้ประดับแปลง และหัวพันธุ์ โดยดอกปทุมมาในรูปแบบกระถางส่วนใหญ่จะผลิตเพื่อจำหน่ายภายในประเทศ ส่วนหัวพันธุ์จะผลิตเพื่อการส่งออกและใช้ในการปลูกในฤดูกาลถัดไป ปทุมมาถือเป็นไม้ดอกเมืองร้อนประเภทหัวที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจของราชอาณาจักรไทย โดยมีตลาดส่งออกสำคัญ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ ราชอาณาจักรเบลเยียม ญี่ปุ่น สาธารณรัฐอินโดนีเซีย สาธารณรัฐอิสลามปากีสถาน สหพันธรัฐมาเลเซีย และสาธารณรัฐประชาชนจีน ในช่วงที่ผ่านมา สาธารณรัฐอินโดนีเซียและสหพันธรัฐมาเลเซียมีการนำเข้าหัวพันธุ์ปทุมมาเพิ่มมากขึ้น สำหรับตลาดภายในประเทศ ราคาจำหน่ายไม้ตัดดอกในฤดูกาลเฉลี่ยอยู่ที่ 1 – 3 บาทต่อดอก ส่วนราคานอกฤดูกาลเฉลี่ยอยู่ที่ 8 – 10 บาทต่อดอก (กรมวิชาการเกษตร, 2563)
.

ปทุมมา 
กระเจียว
.
…….. ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัดระยอง ดำเนินงานภายใต้ศูนย์บริการการพัฒนาปลวกแดงตามพระราชดำริ จังหวัดระยอง โดยมีภารกิจส่งเสริมและพัฒนาอาชีพด้านการเกษตรแก่เกษตรกร มุ่งเน้นการให้บริการความรู้ในการประกอบอาชีพด้านการเกษตร โดยเป็นแหล่งศึกษา ทดสอบ สาธิต และถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการเกษตร รวมทั้งเป็นสถานที่ศึกษาดูงานสำหรับเกษตรกรและผู้ที่สนใจ ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการผลิตปทุมมา จึงจัดทำโครงการศึกษาและรวบรวมสายพันธุ์ปทุมมาและกระเจียวเพื่อส่งเสริมให้แก่เกษตรกร มุ่งเน้นการศึกษาและคัดเลือกสายพันธุ์ที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และมีศักยภาพในการตอบสนองความต้องการของตลาด โดยทดสอบการเจริญเติบโตและคุณภาพของสายพันธุ์ปทุมมาจำนวน 7 สายพันธุ์ ภายใต้สภาพแวดล้อมจริงในพื้นที่ภาคตะวันออก เพื่อใช้เป็นแหล่งศึกษาดูงาน ฝึกอบรม และให้บริการความรู้ ตลอดจนสนับสนุนต้นพันธุ์ปทุมมาและกระเจียวแก่เกษตรกรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำความรู้และปัจจัยการผลิตปทุมมาและกระเจียวไปต่อยอดสร้างรายได้ สร้างอาชีพ นำไปสู่การพึ่งพาตนเองได้ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงต่อไป
.

แปลงทดสอบสายพันธุ์ปทุมมา 
แปลงทดสอบสายพันธุ์กระเจียว

.
สายพันธุ์ปทุมมาที่ดำเนินการทดสอบความเหมาะสมกับพื้นที่

พันธุ์ DOAE 01 - ขาวยูคิ กลีบประดับสีขาว ปลายกลีบมีแต้มสีเขียวเล็กน้อย ดอกจริงมีสีม่วง กลีบประดับส่วนบนสีชมพูขลิบเขียว มีลายเส้นสีขาวจางๆ จากโคนกลีบถึงปลายกลีบ เรียงซ้อนกันประมาณ 11-12 กลีบ ก้านช่อดอกตรง เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.8-1.0 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-75 วัน ผลผลิตช่อดอกเฉลี่ย 1-2 ช่อ/หัว
.

พันธุ์ DOAE 02 - ไข่มุกสยาม กลีบประดับสีชมพูอ่อน ปลายกลีบมีแต้มสีแดงปนเขียวเล็กน้อย มีลายเส้นสีม่วงอ่อน เรียงซ้อนกัน ดอกจริงมีสีม่วงอ่อน เรียงซ้อนกันประมาณ 7-9 กลีบ ก้านช่อดอกตรงและแข็งแรง เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.5 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-75 วัน ผลผลิตช่อดอกเฉลี่ย 2-3 ช่อ/หัว
.

พันธุ์ DOAE 03 - สโนวไวท์ กลีบประดับสีขาวอมชมพูอ่อน ปลายมีแต้ม มีสีน้ำตาลปนเขียว ดอกจริงมีกลีบสีขาวและม่วง ความยาวช่อประมาณ 14.0-16.0 ซม. เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.5 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 65-70 วัน ผลผลิตช่อดอกเฉลี่ย 5-6 ดอก/หัว
.

พันธุ์ DOAE 04 - เรดเชิ๊ต กลีบประดับสีแดงเข้ม แดงกุหลาบ เรียงเป็นชั้น รูปทรงกระบอก ปลายกลีบมน เนื้อใบประดับหนาและมันเล็กน้อย ดอกจริงขนาดเล็ก สีม่วงเข้มหรือม่วงอมแดง มีจํานวนกลีบ ประมาณ 7-9 กลีบ ก้านช่อดอกตรงและแข็งแรง เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.6-1.0 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-75 วัน ผลผลิตช่อดอกเฉลี่ย 4-7 ช่อ/หัว
.

พันธุ์ DOAE 05 - สกาเลต ดอกสีแดงสด (scarlet) ลักษณะเด่นคือดอกมีสีแดงเข้ม เรียงซ้อนเป็นชั้นอย่างสวยงาม ปลายกลีบมน กลีบหนาคงรูปดี ไม่ซีดง่าย ดอกจริงขนาดเล็ก สีม่วงอ่อนหรือม่วงเข้ม ซ่อนอยู่ภายในซอกใบประดับ ช่อดอกแข็งแรง เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.5-0.8 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-75 วัน
.

พันธุ์ DOAE 06 - แดงแสวง กลีบประดับสีแดงเข้ม เป็นที่นิยมในตลาดเนื่องจากสีสันที่สวยงามและโดดเด่น เหมาะสำหรับการปลูกเพื่อประดับแปลง ไม้กระถางและจำหน่ายเป็นไม้ตัดดอก ช่อดอกเกิดที่ปลายยอด ความยาวช่อ 44.0-54.0 ซม. ก้านช่อดอกตรงและแข็งแรง เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.6-0.7 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-72 วัน
.

พันธุ์ DOAE 07 - พลอยชมพู ดอกสีชมพูอ่อน ซึ่งเป็นหนึ่งในสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมในการปลูกประดับ เนื่องจากมีดอกที่สวยงามและกลีบประดับคล้ายดอกบัว ความยาวช่อ 45.0-53.0 ซม. เส้นผ่าศูนย์กลางก้านช่อ 0.4-0.8 ซม. อายุปลูกถึงให้ดอก 60-72 วัน
.
.